2024 Türk-Macar Kültür Yılı vesilesiyle bugün Dışişleri Bakanlığı Diplomatik Arşiv Genel Müdürlüğü ve Macaristan Türkiye Büyükelçiliği iş birliğiyle hazırlanan “Türk ve Macar Diplomatik Arşiv Belgelerinde Türkiye-Macaristan Siyasi İlişkileri (1922-1933)” adlı kitabın tanıtımı etkinliği düzenlendi. Etkinlikte konuşan Dışişleri Bakan Yardımcısı Nuh Yılmaz, ”Macaristan’ın ülkemizle düzenlediği 100’üncü yılda yüzer etkinlik diyerek çıktığımız bu yolda, toplamda 300’den fazla etkinliği hayata geçirmeyi başardık” dedi.
2024 Türk-Macar Kültür Yılı vesilesiyle bugün Dışişleri Bakanlığı Diplomatik Arşiv Genel Müdürlüğü ve Macaristan Türkiye Büyükelçiliği iş birliğiyle hazırlanan “Türk ve Macar Diplomatik Arşiv Belgelerinde Türkiye-Macaristan Siyasi İlişkileri (1922-1933)” adlı kitabın tanıtımı etkinliği Dışişleri Bakanlığı Arşiv Binası’nda düzenlendi. Etkinliğin açılış konuşmasını Dışişleri Bakan Yardımcısı Nuh Yılmaz yaptı. Yılmaz, Macaristan Büyükelçiliği’yle beraber teori ve pratiği bir araya getirme vizyonuyla harekete ettiklerini söyleyerek, şöyle konuştu:
”Bir milyon sayfadan belgeyi dijital ortamda Devlet Arşivleri Başkanlığı’na aktardık”
”Dışişleri Bakanlığı Diplomatik Arşiv Genel Müdürlüğümüz ve Macaristan Türkiye Büyükelçiliği tarafından hazırlanan ve uzak akrabamız, yakın komşumuz ve geleneksel ortağımız olarak nitelendirdiğimiz Macaristan’la diplomatik ilişkilerimize arşiv belgeleri temelinde ışık tutan bu kitabın tanıtımında sizlerle bir araya gelmekten memnuniyet duyuyorum. Sayın Bakanı’mızın teori ve pratik arasındaki etkileşimin arttırılmasına büyük önem atfettiği ve disiplinler arası çalışmaların desteklenmesine yönelik vizyonu bilinmektedir. Bu amaç ve vizyon doğrultusunda çeşitli bölgesel ve tematik başlıklar altında ülkemizin yetkin isimleriyle düzenli olarak bir araya gelmeye gayret gösteriyoruz.
Dış politika teorisi ve pratiği arasındaki diyaloğu güçlendirmenin ve bu minvalde üretilecek akademik çalışmaların sayısını arttırmanın bir diğer yolu da diplomatik arşiv belgelerimizi araştırmacıların istifadesine açmaktan geçiyor. Bakanlık olarak 2019 yılından bu yana 1 milyon sayfadan belgeyi dijital ortamda Devlet Arşivleri Başkanlığı’na aktarmış olmanın gururunu yaşıyoruz. Diplomatik Arşiv Genel Müdürlüğümüz ayrıca, önemli yıl dönümlerini idrak ettiğimiz ülkelerle ilişkilerimizin geçmişini ele alan özel yayınlar yapıyor.”
”Türkiye olarak, Macaristan’ın 14 şehrinde, 130’dan fazla etkinlik tertipledik”
Türkiye ve Macaristan’ın, diplomatik ilişkilerinin tesissinin yüzüncü yıldönümünü anmak için ‘2024 yılını Türk-Macar Kültür Yılının’ ilan edildiğini söyleyen Yılmaz, şunları söyledi:
”Ülkemiz açısından Macaristan’la ilişkiler hem Osmanlı, hem milli Mücadele hem de erken Cumhuriyet dönemlerinde ayrı bir önem taşımıştır. Bu çerçevede, Budapeşte’deki Büyükelçiliğimiz ile Ankara’daki Macar Büyükelçiliği iki ülkeden ilgili kurum ve kuruluşların desteğiyle birbirinden güzel etkinliklerin düzenlenmesinde önemli rol oynadılar. Türkiye olarak, Macaristan’ın 14 şehrinde, 130’dan fazla etkinlik tertipledik ve bir milyona aşkın kişiye ulaştık. Macaristan’ın ülkemizle düzenlediği 100’üncü yılda yüzer etkinlik diyerek çıktığımız bu yolda, toplamda 300’den fazla etkinliği hayata geçirmeyi başardık.”
”Diplomatik Arşiv Genel Müdürlüğü, ilk kez gün yüzüne çıkarılan belgelerle bu kitap çalışmasına destek sağladı”
”Türk ve Macar Diplomatik Arşiv Belgelerinde, Türk ve Macar İlişkileri 1922- 1933″ kitabına ilişkin konuşan Yılmaz, şu ifadeleri kulllandı:
”’Türk ve Macar Diplomatik Arşiv Belgelerinde, Türk ve Macar İlişkileri 1922- 1933′ başlıklı elinizdeki kitapsa bu çabaların ve ortak anlayışın bir nüvesi olarak ortaya çıktı. Diplomatik Arşiv Genel Müdürlüğü, ilk kez gün yüzüne çıkarılan belgelerle bu kitap çalışmasına destek sağladı.
Bu kitabın sayfalarını çevirirken, genç Türkiye Cumhuriyeti’nin yeni ismiyle imzaladığı ilk uluslararası anlaşmalardan biri olan Türk-Macar Dostluk Anlaşması’nın arka planını, o dönemde iki ülke arasındaki ilişkilerde yeniden temas arayışlarını, karşılıklı tayin edilen elçilerin ilk izlenimlerini ve Musul konusundaki yapılan temasları da bulacaksınız.”
Kicsi: ”Macarlar, yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti devletini ilk destekleyenler arasında yer almışlardır”
Daha sonra Macaristan Büyükelçiliği Müsteşarı Valeria Kicsi, konuşmasını yapmak üzere kürsüye davet edildi. Kicsi, “Macar ve Türk ilişkilerinde ender konuşulan az bilinen bir dönemi bu kitapta ele alınmıştır” dedi. Kicsi, şunları kaydetti:
”Aslında bu iki dünya savaşı arasındaki dönem, günümüzdeki iyi ilişkilerin temelini atmıştır. Macar kamuoyunu aslında bu dönemde dostane duygularla Türk halkına yakınlık hissetmiştir. Türk halkı da buna aynı şekilde karşılık vermiştir. Bu derin duygu bağını Soğuk Savaş bile kıramamıştır. Birinci dünya savaşından sonra Atatürk’ün liderliğinde verilen Türk kurtuluş savaşına büyük gıptayla bakmışlar çok değerli bulmuşlardır.
Yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti devletini ilk destekleyenler arasında yer almışlardır. Bu duygu ve düşüncelerle, böylesi bilimsel çalışmaların sürdürülmesini yürekten temenni ediyorum. Ancak yakın geçmişimizi tanıyarak birbirimizi daha iyi anlayabiliriz. Bu eserin hazırlanmasında emeği ve katkısı bulunan herkese içtenlikle teşekkür ederim.”
Kitanın yayın kurulunda bulunan Doç.Dr. Emre Saral ile Macaristan Büyükelçiliği Ticaret Ateşesi ve Türkolog Peter Kövecsi-Olah, kitabın tanıtımına ilişkin konuşmalar yaptı.
