İthalatçı bazı Türk firmalarının Çin'den ithal ettikleri anti damping uygulanan malları başka bir ülkeden ithal edilmiş gibi göstererek yaptıkları kaçakçılık Avrupa Anti Damping Ofisi'ni (OLAF) radarına takıldı.
OLAF'ın devreye girmesiyle Türkiye'nin Çin'e damping uyguladığı menteşe ve çekmece rayını hayali bir şirket üzerinden İspanya malıymış gibi menşei saptırması yaparak hazineyi 9 milyon 616 bin dolar zarara uğrattığı tespit edildi. İhracatçı firma yetkilileri hakkında “Eşyayı aldatıcı işlem ve davranışlarla gümrük vergileri kısmen veya tamamen ödenmeksizin ülkeye sokmak, Kaçakçılık suçunun meslek ve sanatın sağladığı kolaylıklardan yararlanarak işlenmesi” suçundan dava açıldı.
ÇİN’E YOĞUN OLARAK ANTİ-DAMPİNG UYGULANIYOR
Ülkeler, iç pazarlarda bulunan mallarını, ihracat pazarlarda çok daha ucuza satılmasına engel olmak için ithal mallar üzerinde bir takım kısıtlamalara giderek anti damping uyguluyor. Anti Dampingin en yoğun uygulandığı ülkelerin başında ise Çin geliyor. Uyanık bazı ihracatçı firmalar da bu anti-damping uygulamasından kaçabilmek için menşei saptırması gibi bir takım kaçakçılık yöntemlerine başvuruyor.
Kaçakçılık savcısı tarafından Bakırköy 1. Ağır Ceza Mahkemesi'ne açılan dava iddianamesine göre olay şöyle gelişti;
Ankara'da 05.03.2015 tarihinde yapılan 47. Gümrük İşbirliği Komitesi çalışmaları Avrupa Anti Damping Ofisi (OLAF) ile ilişkiler kapsamında ülkemizin Çin Halk Cumhuriyeti'ne damping vergisi uyguladığı menteşe ve çekmece rayı cinsi eşyanın İspanya'dan sektöre zarar verecek derecede girişlerinin yapıldığı tespit edildi. Söz konusu eşyaların İspanya menşeili olmadığı halde menşei saptırması yapılarak Türkiye'ye sokulduğu yönünde bulgular tespit edilmesi üzerine OLAF'ın devreye girmesiyle yapılan araştırmalarda menteşe ve çekmece rayı cinsi eşyalara uygulanan ticari politika önlemlerinin etkinliğinin takibine yönelik yapılan çalışmalar kapsamında söz konusu ürünlerin ihracatçı firmaları tespit edildi. Aynı zaman İspanya'da GDK Dankami S.L. ve Iberdoor S.L firmalarının üretici olup olmadıklarının tespiti için Türkiye'nin Barselona Başkonsolosluğu Ticaret Ateleşeliği'ne yerinde tespit yaptırıldı. Yerinde yapılan tespitte söz konusu İspanyol firmalarının Türkiye'ye ihraç ettikleri ürünlerin İspanyol menşeili olmadığı saptandı.
TABELA FİRMA ÜZERİNDEN YAPTILAR
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı müfettişleri tarafından yapılan soruşturmalara göre Everest İnşaat Malzemeleri Üretim ve Pazarlama Anonim Şirketi'nin ismine ulaşıldı. İncelemeler sonrasında firmanın İspanya menşeili beyan ettiği malzemelerle ilgi İspanya Gümrük İdaresi'nden alınan yazıda, söz konusu tüm menteşe ve çekmece rayı cinsi eşyaların Çin Halk Cumhuriyeti menşeili olduğu bildirildi. Soruşturmayı bu yönde derinleştiren müfettişler ithalatçı Everest firmasının söz konusu ithalatı Felix adında kurduğu tabela firması üzerinden gerçekleştirdiğini tespit etti.
Tespitlere göre tabela ithalat firması Felix, menşei saptırması yaparak iki İspanyol firmasından toplam 34 beyanname ile toplamda 1 milyon 125 bin 467 ağırlığındaki menteşe ve ray çekmecesi ithal etmişti. Yapılan bu ithalat ile eşyanın menşeini gerçeğe aykırı bir şekilde İspanya gösterilerek anti damping vergisinden kaçılarak hazine KDV dahil 9 milyon 614 bin 468 Dolar zarara uğratıldı.
13 YILA KADAR HAPİS İSTENDİ
Gümrük Baş müfettişinin hazırladığı raporla savcılığa suç duyurusunda bulunuldu. Yapılan soruşturmanın ardından “Eşyayı aldatıcı işlem ve davranışlarla gümrük vergileri kısmen veya tamamen ödenmeksizin ülkeye sokmak, Kaçakçılık suçunun meslek ve sanatın sağladığı kolaylıklardan yararlanarak işlenmesi” suçundan firma sahibi ve yetkilileri Abdurrahman A., Begüm K., Mustafa A.K.ve Necdet İ. hakkında Bakırköy 1. Ağır Ceza Mahkemesi'nde 13 yıla kadar hapis istemiyle dava açıldı.
Davanın ikinci celsesinde sanıklardan Everest firmasının Yönetim Kurulu Başkanı Abdurrahman A., “Biz ithalat yaptığımız firmalardan gerek menşe şahadetnameleri gerekse diğer belgeleri konsolosluk onaylı olarak istiyorduk. İthal ettiğimiz ürünler yüksek kaliteli ve damping fiyatlarının üzerinde ürünlerdir. Avrupa menşeili eşyalardır. Suçlamaları kabul etmiyorum” dedi. Sanıklardan Mustafa A.K. suçlamaya konu beyanname tarihlerinde şirkette henüz çalışmadığını ileri sürerken diğer sanık yönetim kurulu üyesi Necdet İ. de, Abdurrahman A.'nın yaptığı savunmaya aynen katıldığını söyledi.
Mahkeme, benzer beyannameler ile ilgili olarak teftiş kurulu başkanlığından soruşturma akıbetlerinin beklenmesinin yanı sıra sanıkların detaylı savunmaları için davayı erteledi.
ANTİ DAMPİNG NEDİR?
Anti damping; bir ülkede iç pazarlarda bulunan malların, ihracat pazarlarında çok daha ucuza satılmasına engel olmak amacıyla yönetimin ithal mallar, üzerinde yapmış olduğu kısıtlamalara denilmektedir. Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Anlaşması gereğince anti damping uygulamasında herhangi bir ürünün benzerinin bir başka ülkede bulunması durumunda, ihracaat yapılacaksa çok daha düşük fiyatlardan yapılması gerekir. Eğer aksi bir durum söz konusu olursa, yani ihraç edilen ürünün fiyatı, ihracatı gerçekleştiren ülkenin iç pazarlarında çok daha ucuzsa, aradaki fiyat karşılaştırmalarında farkın ortaya çıkmasıyla satın alınan ürün damping ürün olarak kabul edilir.
SÖZCÜ
ŞEYMA ULUSOY/İSTANBUL
